DS Anh Thư
Khói thuốc lá, ô nhiễm môi trường làm gia tăng tỷ lệ mắc viêm phế quản mãn tính, gây ho, khó thở, ho có đờm. Bệnh lý này nếu không điều trị đúng cách có thể gây khí phế thũng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính - COPD và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Đọc ngay bài viết dưới đây để hiểu hơn về bệnh viêm phế quản mãn tính và cách điều trị, kiểm soát bệnh hiệu quả.
Tổng quan về bệnh viêm phế quản mãn tính
Phế quản là một bộ phận của hệ hô hấp, nằm ở vị trí nối tiếp với khí quản, sau đó phân chia thành nhiều nhánh. Phần niêm mạc phế quản có hệ thống lông mao dày đặc, giúp dẫn và lọc khí trước khi đưa xuống phổi.
Khi phế quản bị viêm sẽ làm cho lớp niêm mạc sưng và tăng tiết dịch nhầy. Từ đó làm giảm hoạt động của lớp lông mao trên bề mặt phế quản và tăng kích thích niêm mạc đường hô hấp gây ho, ho có đờm đặc, khó thở, đau tức ngực. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ra viêm phế quản mãn tính.
Viêm phế quản mãn tính thường gặp ở những người trong độ tuổi 44 - 65 tuổi. Tỷ lệ mắc ở nữ giới cũng cao gấp đôi so với nam giới.
Viêm phế quản mãn tính là tình trạng phế quản sưng, tăng tiết nhầy và tắc nghẽn đường thở
Các nguyên nhân gây viêm phế quản mãn tính
Viêm phế quản mãn tính có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Các tác nhân này xâm nhập vào đường thở, gây viêm phế quản và nhiều bệnh lý đường hô hấp nghiêm trọng. Dưới đây là các nguyên nhân gây viêm phế quản mãn tính thường gặp.
Nguyên nhân bên ngoài
Các tác nhân từ môi trường bên ngoài là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phế quản mãn tính, bao gồm:
- Khói thuốc lá chủ động hoặc thụ động. Có tới hơn 90% người bệnh mắc viêm phế quản mãn tính liên quan đến khói thuốc lá. Trong khói thuốc lá có rất nhiều chất độc với hệ hô hấp, làm tê liệt lớp lông mao trên bề mặt, khiến các tác nhân gây hại dễ dàng xâm nhập và gây viêm phế quản.
- Khói bụi, khí thải, ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn, gây kích ứng niêm mạc và viêm đường hô hấp, viêm phế quản.
- Tiếp xúc với các dị nguyên trong không khí như: Bụi vải, phấn hoa, bụi kim loại,… cũng là những tác nhân có thể gây kích ứng niêm mạc và viêm phế quản.
Khói bụi, ô nhiễm môi trường là nguyên nhân gây viêm phế quản mãn tính
Nguyên nhân bên trong
Các tác nhân gây viêm phế quản mãn tính từ bên trong cơ thể bao gồm:
- Thiếu hụt enzyme alpha-1 antitrypsin, có thể di truyền trong gia đình. Tình trạng này khiến hệ hô hấp dễ tổn thương và bị tấn công bởi các tác nhân gây viêm phế quản mãn tính.
- Suy giảm hệ miễn dịch gây viêm đường thở, xơ hóa và tái cấu trúc đường thở. Từ đó làm suy giảm chức năng hô hấp và tăng nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh từ môi trường bên ngoài. Đây là tình trạng gặp ở hầu hết người mắc viêm phế quản mãn tính, khiến bệnh dễ tái phát và kéo dài dai dẳng.
Các yếu tố nguy cơ
Bên cạnh các tác nhân gây bệnh từ bên trong cơ thể và bên ngoài môi trường, người bệnh cũng tiềm ẩn nguy cơ mắc viêm phế quản mạn nếu có các yếu tố sau:
- Thường xuyên hít phải khói thuốc lá.
- Người thường xuyên phải làm việc trong môi trường nhiều khói bụi, khí độc hại.
- Người có tiền sử mắc các bệnh đường hô hấp khác: Viêm xoang, xơ phổi, hen suyễn,…
>>> XEM THÊM: Cảnh báo viêm phế quản phổi ở trẻ em và cách chữa hiệu quả
Các triệu chứng thường gặp ở người mắc viêm phế quản mãn tính
Bệnh viêm phế quản mãn tính thường phát triển âm thầm và khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Một số triệu chứng điển hình thường gặp của viêm phế quản mãn tính bao gồm:
- Ho dai dẳng, ho có đờm đặc màu trắng đục hoặc màu vàng.
- Ngực căng, khó thở, thở khò khè.
- Sốt nhẹ.
- Cơ thể mệt mỏi.
Các triệu chứng của viêm phế quản mãn có thể tăng lên khi trời lạnh, thay đổi thời tiết, tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh: Khói bụi, khói thuốc lá,…
Ho có đờm, khó thở là triệu chứng điển hình của viêm phế quản mãn tính
Viêm phế quản mãn tính nếu không được kiểm soát tốt có thể gây cản trở đường dẫn khí vào cơ thể. Từ đó làm giảm cung cấp oxy và gây ra các triệu chứng:
- Thở khò khè, thở rít đi kèm theo cảm giác khó thở và đau tức ngực.
- Môi, da, móng tay xanh tái.
- Tim đập nhanh.
Bị viêm phế quản mãn tính có nguy hiểm không?
Viêm phế quản mãn tính là một trong những bệnh lý đường hô hấp nguy hiểm nhất. Mắc viêm phế quản mãn, người bệnh thường phải chấp nhận sống chung với bệnh suốt đời và cần duy trì chế độ sinh hoạt khoa học.
Nếu không kiểm soát, điều trị tốt, viêm phế quản mãn tính có thể dễ dàng tái phát và tiến triển thành đợt cấp. Tình trạng này có thể gây ra các biến chứng:
- Cơ thể mệt mỏi, khó thở, sút cân, suy giảm khả năng lao động.
- Khí phế thũng, dẫn đến suy hô hấp, suy tim, thậm chí là tử vong.
- Giãn phế nang.
- Viêm phế quản mãn tính kéo dài gây bội nhiễm ở phổi: Áp xe phổi, viêm phổi thùy,…
Rõ ràng, các biến chứng của viêm phế quản mãn tính rất nguy hiểm và ảnh hưởng tới sức khỏe. Do đó, chẩn đoán phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời là biện pháp tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bạn.
Chẩn đoán viêm phế quản mãn tính
Viêm phế quản mãn giai đoạn đầu thường khó phát hiện và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý ho, viêm họng thông thường. Tuy nhiên, nếu thấy xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc viêm phế quản mãn tính, bạn cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác nhất. Tại đây, các bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm:
- Kiểm tra chức năng thông khí của phổi: Phương pháp này cho biết chính xác tình trạng hệ hô hấp và các bất thường về chức năng thông khí của phổi.
- Đo khí máu động mạch: Giúp xác định nồng độ oxy máu và mức độ của bệnh.
- Chụp X-quang ngực: Cho hình ảnh phổi và giúp loại trừ các tác nhân có thể gây bệnh hoặc những tổn thương ở phổi.
- Chụp CT: Cho cái nhìn chi tiết về tình trạng và các tổn thương ở phế quản.
Chụp x-quang phổi giúp chẩn đoán viêm phế quản mãn tính
>>> XEM THÊM: Mách bạn 5 bài thuốc đông y chữa viêm phế quản
Biện pháp điều trị viêm phế quản mãn tính
Sau khi đã xác định tình trạng và mức độ tiến triển của bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho bạn. Cách cách điều trị viêm phế quản mãn tính bao gồm dùng thuốc và không dùng thuốc.
Phác đồ tiêu chuẩn điều trị viêm phế quản mãn tính
Nguyên tắc đầu tiên và quan trọng nhất trong điều trị viêm phế quản mãn tính là cần tránh xa các yếu tố gây bệnh. Do đó, người bệnh cần lưu ý:
- Hạn chế tối đa hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc.
- Vệ sinh nơi ở, nơi làm việc sạch sẽ, thoáng khí, tránh tiếp xúc với bụi hoặc các dị nguyên trong không khí.
- Khi ra ngoài hoặc tại những nơi công cộng, nên đeo khẩu trang để tránh tiếp xúc với mầm bệnh.
- Trời lạnh cần giữ ấm cơ thể, vùng mũi, họng, tránh bị nhiễm lạnh.
Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc điều trị viêm phế quản mãn tính như:
- Thuốc giãn phế quản: Sử dụng dưới dạng uống hoặc thuốc hít. Nhóm thuốc này có tác dụng thư giãn các cơ đường thở. Từ đó giúp đường thở thông thoáng, giảm bớt cảm giác khó thở và các triệu chứng của viêm phế quản mãn tính.
- Thuốc kháng viêm steroid: Dùng đơn độc hoặc phối hợp với các thuốc giãn đường thở. Nhóm thuốc này thường được chỉ định trong các đợt cấp của viêm phế quản hoặc sử dụng những thuốc khác không hiệu quả.
Tùy theo tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định từng loại thuốc cụ thể. Tuy nhiên người bệnh cần lưu ý sử dụng thuốc đúng liều và theo chỉ định của bác sĩ.
Sử dụng thuốc giãn phế quản dạng hít trong điều trị viêm phế quản mãn tính
Phương pháp hỗ trợ điều trị viêm phế quản mãn tính tại nhà
Ngoài sử dụng thuốc điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ, người bệnh hoàn toàn có thể hỗ trợ kiểm soát bệnh tại nhà bằng rất nhiều phương pháp:
- Lựa chọn chế độ ăn khoa học, phù hợp: Người bệnh nên ăn những thực phẩm có chứa nhiều vitamin C, chất kháng viêm và chống oxy hóa như cam, quýt, các loại quả mọng, mật ong, ớt,… Ngoài ra, người bệnh viêm phế quản mạn nên kiêng những thực phẩm chứa nhiều đường, đồ ăn nhanh và các loại thịt đỏ.
- Tập thở đúng cách: Hít thở sâu, từ từ và thở ra nhanh, mạnh, hết cỡ. Thở đúng cách giúp hệ hô hấp, đặc biệt là phổi và phế quản thông thoáng, hoạt động tốt hơn.
- Chú ý luyện tập thể dục thể thao đều đặn, đúng cách: Giúp nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Chữa viêm phế quản mãn bằng sản phẩm thảo dược chứa: Fibrolysin, tạo giác, nhũ hương, bán biên liên, xạ đen, xạ can,… Các thành phần này đều có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ điều trị viêm phế quản mãn tính hiệu quả. Không những thế, Fibrolysin đã được các nghiên cứu tại Hoa Kỳ năm 2007 và 2017 chứng minh mang lại tác dụng chống xơ hóa, chống tái cấu trúc đường thở - nguyên nhân sâu xa gây bệnh đường hô hấp. Từ đó giúp điều trị viêm phế quản mãn tính tận gốc và giảm nhanh các triệu chứng của bệnh, tăng cường sức đề kháng.
Tập thở đúng cách giúp kiểm soát viêm phế quản mãn tính hiệu quả
Cách kiểm soát và phòng ngừa viêm phế quản mãn tính
Ngoài điều trị bệnh thì kiểm soát và ngăn viêm phế quản mãn tính tái phát cũng là mục tiêu vô cùng quan trọng. Để thực hiện tốt điều này, người bệnh cần lưu ý:
- Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, sử dụng thuốc đúng cách và đúng liều lượng.
- Tránh xa các yếu tố nguy cơ hoặc nguyên nhân gây bệnh: Khói thuốc lá, khói bụi, khí thải,…
- Duy trì lối sống khoa học, lành mạnh, luyện tập thể dục thể thao đều đặn.
Viêm phế quản mãn tính là bệnh nguy hiểm, khó chữa dứt điểm và ảnh hưởng lớn tới sức khỏe và khả năng lao động. Hy vọng thông qua bài viết có thể giúp bạn hiểu hơn về viêm phế quản mạn và cách nhận biết, điều trị, kiểm soát bệnh hiệu quả. Trong đó, bạn nên sử dụng thảo dược để hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh.
Nếu có các thắc mắc hoặc cần tư vấn từ chuyên gia, bạn vui lòng để lại câu hỏi dưới phần bình luận để được giải đáp sớm nhất.
Anh Thư
Tài liệu tham khảo
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/chronic-bronchitis#:~:text=Chronic%20bronchitis%20is%20long%2Dterm,bronchitis%2C%20when%20symptoms%20are%20worse.
https://www.webmd.com/lung/copd/copd-chronic-bronchitis
https://www.healthline.com/health/copd/understanding-chronic-bronchitis#treatments
